การนับถือผีของมนุษย์ในแต่ละสังคมไม่ว่าจะเป็นสังคมเมือง สังคมชนบท นับตั้งแต่อดีตจวบปัจจุบัน เหตุการณ์ที่ไม่ดีในแต่ละวันล้วนเข้ามาเกี่ยวช้องทำให้การดำเนินชีวิตมีปัญหาและอุปสรรคเกินขอบเขต ทำให้เกิดผลกระทบต่อความเป็นอยู่ของผู้คน เช่น การป่วยไข้ที่รักษาแล้วไม่หายขาด การเกิดสิ่งที่ไม่พึงปรารถนา เป็นต้น ปัญหาที่เกิดขึ้นหาที่มาทีไปไม่พบก็ลงเอยด้วยสิ่งที่ทำให้เกิดเหตุการณ์นั้น ๆ ซึ่งเป็นสิ่งที่มีอำนาจเหนือตนเองเป็นอำนาจของภูตผีปีศาจ แม้ว่าการศึกษาจะทั่วถึงในทุกสังคมสอนให้เชื่อในเหตุและผล แต่ความเชื่อในเรื่องอำนาจเหนือตนเองก็ยังคงสืบทอดกันมาในสังคมไทยไม่เสื่อมคลาย
บทความดี ๆ เกี่ยวกับประเพณีการเลี้ยงผีซึ่งถือเป็นวัฒนธรรมทางความเชื่อและผู้เลื่อมใสศรัทธาต่างเข้าร่วมพิธีการเลี้ยงผีกันอย่างมาก การเลี้ยงผีในแต่ละหมู่บ้านจะจัดขึ้นระหว่างเดือน 4 – 5 เป็นประจำทุกปี ถือเป็นประเพณีสืบทอดมายาวนาน ความเชื่อของคนในแต่ละชุมชนแตกต่างกันไป แต่มีเป้าหมายเดียวกันที่แสดงออกถึงความเคารพโดยการประกอบลัทธิพิธีกรรมพื้นบ้านขึ้นมาและยังเป็นเหตุปัจจัยสำคัญนำมาจัดพิธีกรรมพื้นบ้านที่สัมพันธ์กับนาฏกรรมที่เกิดขึ้นเพื่อรองรับพิธีกรรมเช่นการรำผีฟ้าเพื่อรักษาโรคภัยไข้เจ็บและปัดเป่าโรคภัยออกจากตัว การร่ายรำและการตีกลองเพื่อบูชาผีหรือเจ้าให้เกิดความพอใจและจะบันดาลความอุดมสมบูรณ์มาให้คนในหมู่บ้านอยู่เย็นเป็นสุข นาฏกรรมเหล่านี้เป็นผลึกสาระทางความเชื่อที่มีความสัมพันธ์เชิงสัญลักษณ์ต่อสังคม ความเชื่อในลัทธิพิธีของชาวบ้านส่วนหนึ่งอาจทับซ้อนกับความเชื่อด้านศาสนาที่สอนให้ใช้เหตุผลในการดำเนินชีวิตและลัทธิพิธีจะดูเหมือนแยกออกจากพิธีกรรมของศาสนาอย่างสิ้นเชิงแต่ความสัมพันธ์อันแนบแน่นในหลักศาสนายังคงอยู่ในจิตใจและวิถีการดำเนินชีวิตอยู่เสมอจะเห็นได้จากพิธีกรรมทางศาสนาเป็นหลักประกันความถูกต้องของสังคมและมักจะอยู่ในขั้นตอนของการประกอบพิธีกรรมต่าง ๆ เสมอ
หากเรายังยึดมั่นในหลักคำสอนของศาสนาแล้ว อาจมองว่าลัทธิพิธีกรรมเหล่านี้ไม่ใช่ทางออกในการแก้ไขปัญหาตามหลักเหตุและผล แต่ผลักให้งมงายและไม่ได้ช่วยให้เกิดปัญญา แต่เราก็ควรเคารพในสิทธิทางความเชื่อและประโยชน์ทางใจของแต่ละบุคคล ส่วน
สาระน่ารู้ด้านสังคมวัฒนธรรมประเพณีสิ่งเหล่านี้เราควรอนุรักษ์ให้อยู่คู่สังคมไทยต่อไป
พูลศักดิ์ อุดมเดช บันทึกบทความ
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น